Amerika Qo'shma Shtatlarining Federal Rezerv Tizimi (FRT) 17−18 dekabrda o'z yig'ilishida foiz stavkasini 25 bazis punktga pasaytirish qarorini qabul qildi — yiliga 4,25−4,5% oralig'iga, deb xabar berdi regulyatorning matbuot xizmati.
Bu sentyabrdan beri ketma-ket uchinchi pasaytirishdir. Avvalroq, stavka 2001 yildan beri eng yuqori darajada 5,25−5,5% darajasida bir yildan ortiq saqlanib kelgan.
Stavkaning pasaytirilishi pul-kredit siyosatini yumshatish strategiyasining bir qismidir. FRT rahbari Jerom Pауel joriy regulyator siyosati kamroq cheklovchi ekanligini ta'kidladi, bu esa ehtiyotkorlik bilan harakat qilish imkonini beradi. Biroq, stavkaning keyingi pasayishi inflyatsiyani 2% maqsadli ko'rsatkichgacha pasaytirishdagi taraqqiyotga bog'liq bo'ladi.
Iqtisodchilar yanvar oyida Amerika FRTsining stavkani pasaytirishda tanaffus qilishi kutilyapti, chunki yuqori inflyatsiya xavflari saqlanib qolmoqda.
Sentyabrda FRT stavkalarni 50 bazis punktga pasaytirdi — yiliga 4,75−5% ga. Noyabrda esa stavka 25 bazis punktga pasaytirilib, 4,5−4,75% ga tushdi.
Bu menga nima beradi?
O'zbekiston iqtisodiyoti dollar bilan faol aloqada bo'lganligi sababli (eksport, import va xalqaro kreditlar orqali), Amerika FRT stavkasining pasayishi:
- O'zbekiston uchun dollarli qarz olishni arzonlashtirishi mumkin;
- valyuta siyosatiga va tashqi qarzlarni xizmat ko'rsatish xarajatlariga ta'sir ko'rsatishi mumkin;
- O'zbekistonni ham o'z ichiga olgan rivojlanayotgan bozorlarni investorlarga jalb qilishi mumkin, chunki AQShda stavkalar pasayishi natijasida ularning daromadligi oshadi.
Oldinroq Spot, Markaziy bankning asosiy stavkani yana oshirish imkoniyati haqida xabar bergan edi.